Algemene voorwaarden

Verkoopsvoorwaarden

Privacy Policy

Cookie policy

Home

Articles overview

Artikels

Foto's

Video's

Nieuws & Media

Spelersoverzicht

A-kern

Jong Cercle

Jeugdacademie_ploegen

Jeugd

Teams

Wedstrijdoverzicht

Wedstrijden

Klassement

Ticketing

Tickets & abonnementen

Supportersfederatie

Supportersverenigingen

Evenementen

Supporters

Jeugdacademie

Voetbalschool

G-Ploeg

G-ploeg

SoccerLAB

Hospitality

Visibiliteit

Activaties

iXpole

Contact info

Contact

Business

Raad van Bestuur

Dagelijks Bestuur overzicht

Dagelijks management

Historiek

Info & Historiek

Stadion

Reglement van inwendige orde

Veiligheid

Community

Over Cercle

Pers & Media

Vacatures

Contactinfo

Nieuwsbrief

Footer

SHOT Nieuws

SHOT

Fans

Routes en bereikbaarheid

Routes & Bereikbaarheid

Toegankelijkheid

Parkeermogelijkheden

Rondleidingen

Naar het Jan Breydelstadion

Missie & Visie

Bestuur

Medewerkers

Project Gulden Kamer

Over Cercle Brugge

Contactinfo & openingsuren

Veelgestelde vragen

Spelers

First team

G-Voetbal

Youth

Navigation

Sponsors

RETRO: In het kader van 125 jaar Cercle Brugge bieden wij u, een jaar lang, om de twee weken een retro-interview (ooit verschenen in SHOT) aan met een oud-speler.   
Deze 2e aflevering betreft **februari 2006**.  Na eerder ‘King Darko’ nu ‘The King of Zambia’. 

 **SHOT sprak met … Kalusha Bwalya**

 **The king of Zambia**                         

 *Bij Cerclesupporters hoeft hij nauwelijks nog geïntroduceerd te worden. Wie die Bwalya Kalusha ooit in het mooie groen-zwarte shirt heeft zien spelen, zou hem vergeten kunnen zijn? Als creatieve linksbuiten liet hij elke wedstrijd weer zien over welke grote technische vaardigheden hij beschikte en met zijn snelheid, zijn gevaarlijke voorzetten en zijn prachtige doelpunten was hij een nachtmerrie voor menige verdediging. De toeschouwers genoten van zijn snelle rushes, zijn prachtige spelvoortzettingen en zijn vernuftige passeerbewegingen.  Webverantwoordelijke  Richard Doeven heeft niet veel tijd nodig, als ik hem om wat gegevens vraag. Moeiteloos somt hij op: “Kalusha speelde voor Cercle 98 competitiewedstrijden en daarin scoorde hij 29 goals.  Hij speelde ook 17 bekerwedstrijden en daarin scoorde hij zes keer. Zijn meest memorabele wedstrijd vind ik die tegen het toenmalige Waregem, waarin hij een ongelofelijk spectaculaire hattrick scoorde.  Hij dolde toen werkelijk iedereen.”*![](https://storage.googleapis.com/cercle-images-archive/kalusha1.JPG)Kalusha, die op 16 augustus 1963 in Mufulira in Zambia geboren werd,  was een van de eerste Afrikaanse voetballers die de overstap wist te maken naar het rijke Europa. Hij werd in 1985 aangetrokken door Cercle Brugge, waarvoor hij drie seizoenen zou uitkomen. Hij nam zesmaal deel aan de Afrika-Cup, kwam precies 100 keer voor zijn land uit, waarin hij 50 doelpunten scoorde en hij werd in 1988 tot Afrikaans voetballer van het jaar gekozen. 

Kalusha werd pas echt bekend door zijn fantastische prestaties op de Olympische Spelen van 1988 in Seoul. Zambia bereikte daar de kwartfinale en Kalusha scoorde tijdens dit toernooi maar liefst zes doelpunten, waaronder een hattrick tegen Italië, waarmee hij zijn transfer naar PSV verdiende.

Zijn leven veranderde echter drastisch op 28 april 1993. Op die dag stortte namelijk een vliegtuig dat op weg was naar Senegal, in Gabon neer. Alle dertig inzittenden, onder wie achttien spelers van het nationale elftal van Zambia, kwamen hierbij om het leven. Kalusha was niet aan boord. Hij moest nog een wedstrijd met PSV spelen en zou zich later bij zijn teamgenoten voegen om de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Senegal te spelen.

In één klap was Kalusha een grote groep vrienden kwijt en de droom, om zich met zijn getalenteerde vrienden voor het WK te kwalificeren, was daarmee vervlogen. Nooit zou hij zijn teamgenoten meer zien. Vlakbij het nationale stadion van Zambia in Lusaka werden ze begraven. Het speciale monument ‘Heroes Acre’ waakt over hen.

Nadat hij gestopt was met voetballen, besloot Kalusha zich op een andere manier voor zijn land in te zetten. Hij richtte de Kalusha-Foundation op o.a  om aids te bestrijden.  Hij begon sporttoernooien voor jongeren te organiseren en gaf voorlichting over aids.

Zijn besluit in augustus 2003 om coach te worden van het Zambiaanse elftal, werd in eigen land met veel enthousiasme begroet. ‘King Kalu’ haalde weer de wereldpers, toen hij als coach tijdens de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Liberia in september 2004 halverwege de tweede helft op 41-jarige leeftijd besloot zelf in te vallen. In de eerste minuut van de blessuretijd kreeg Zambia een vrije schop.  Kalusha zélf zette zich achter de bal en scoorde de gelijkmaker met een schitterend genomen vrije trap. Het was zijn vijftigste doelpunt in zijn honderdste interlandwedstrijd. “Zelden zat een bal mooier in het net”,  verklaarde hij na afloop. 

Helaas slaagde Zambia er niet in zich te kwalificeren voor het WK 2006 in Duitsland. Togo werd uiteindelijk groepswinnaar.

Bwalya Kalusha was onlangs eregast op de slotdag van het driedaagse sportfilmfestival in ‘s Hertogenbosch.  Er werden twee prachtige documentaires vertoond,  waarin hij een prominente rol speelde.  Eerst werd de documentaire ‘Kruistocht van Kalusha’ van Raymond Bouwman vertoond. Hierin is te zien hoe de KNVB een project in Zambia ondersteunt,  waarin voetbal wordt ingezet in de strijd tegen aids. In een cultuur waarin veilig vrijen niet de hoogste prioriteit geniet, en seksualiteit niet al te expliciet kan worden besproken, kan de inzet van de ‘heilig verklaarde’ voetballer Kalusha het verschil maken.

In de meeslepende en ontroerende documentaire  ‘Kalusha, de droom van Zambia’ laat maker Kees Jongkind heel uitvoerig zien welke uitwerking de ’Gabon disaster’ nog steeds op Kalusha heeft en hoe hij als bondscoach van Zambia zijn team naar kwalificatie voor het WK 2006 probeert te leiden. Beelden van zijn 100ste interland en die weergaloze vrije trap ontbreken gelukkig niet.

 Bwalya Kalusha was dus zelf aanwezig bij de vertoning van deze twee sportdocumentaires en reageerde heel welwillend toen wij hem vroegen of we hem een paar vragen mochten stellen. Toen hij begreep dat het een interview voor SHOT betrof, het verenigingsblad van Cercle, glimlachte hij en het ijs was binnen tien seconden gebroken.

Hij vertelde dat hij het voetballen op straat had geleerd in zijn geboortestadje Mufulira, bekend om zijn kopermijnen. “Ik was altijd buiten aan het voetballen, samen met mijn broer, en we kwamen pas binnen als mijn moeder me duidelijk maakte dat het eten klaarstond. Maar als we klaar waren met het avondeten, ging ik gauw weer naar buiten en voetbalde,  tot ik naar bed moest. Mijn vader, die een belangrijke rol (‘football administrator’)  bij de bond had, nam ons altijd mee als hij naar een voetbalwedstrijd ging kijken. Ik werd lid van het jeugdteam van de plaatselijke vereniging Mufulira Blackpool en het jaar daarop werd ik lid van Mufulira Wanderers, de populairste vereniging van Zambia en ik scoorde meteen al bij mijn internationale debuut tegen Oeganda.”  
Wij wilden graag weten hoe hij bij Cercle Brugge terecht is gekomen. “De gebroeders Huys hadden een firma “Voeders Huys”, die mengvoer voor dieren produceerde. John was in die tijd lid van de beheerraad van Cercle en zag wel wat in mij. Ik was 22 toen ik midden in de winter in Brugge aankwam. Ik mocht een week op proef meedraaien. Ik kon heel aardig meekomen tijdens de trainingen en ik weet nog hoe blij ik was toen men besloot mij een contract aan te bieden. De meeste mensen wisten niet eens waar Zambia lag. Toen ik mijn ouders wilde opbellen om hun het goede nieuws te vertellen, werd mij gevraagd of wij in Afrika wel telefoons hadden…”

**Heb je problemen gehad om je aan te passen? **  
“Het was niet altijd makkelijk. Ik kwam in januari in Brugge en het was echt winter.  Ik had het koud en voelde me ellendig. Gelukkig werd ik liefdevol opgenomen in het huis van de familie Franquet en vooral Marie-Paule bekommerde zich erg om mij. Zij was als een moeder voor me. En ik heb ook heel veel steun gehad van Wim Kooiman. Hij nam me overal mee naartoe en maakte mij wegwijs in de wereld van het profvoetbal. Het was voor mij een zegen dat hij zich over mij ontfermde. Ik weet niet hoe het zonder hem was verlopen, maar ik ben hem veel dank verschuldigd. De taal was geen probleem. Iedereen sprak Engels en ik heb alleen maar aardige mensen ontmoet. En wat het voetbal betreft: ik zat meteen in het eerste elftal en kon het heel goed vinden met bestuursleden, medespelers en supporters.”

*‘Cercle en een familiaire omgeving zijn eigenlijk synoniemen’*

**Heb je nog herinneringen aan bepaalde spelers?** 

“Aan Wim Kooiman, zoals ik al heb gezegd, maar ook aan Didier Frenay. Ik zag ze niet alleen als collega’s, maar ook als vrienden. Ik mocht bij Cercle twee seizoenen samenspelen met Josip Weber. Ik speelde in die tijd als tweede spits. Weber was een fantastische ‘killer’ en scoorde altijd en overal. Dat was mijn geluk. De aandacht van de verdedigers ging altijd naar Josip uit en ik profiteerde daar dankbaar van. Het was ook een feest om in een elftal samen met Edi Krncevic en Zoran Bojovic te spelen. Verder herinner ik mij nog heel goed Virgall Joemankhan, die helaas bij een vliegtuigramp is omgekomen. Ik weet maar al te goed wat dat betekent...”

 **Zijn er nog wedstrijden of doelpunten waaraan jij een speciale herinnering hebt?**

“De derby’s tegen de buren waren altijd een fantastische belevenis. Er was veel publiek en volop ambiance en het was altijd een uitdaging mijn krachten te meten met spelers als  Franky Vanderelst, Jan Ceulemans en Marc Degrijse. En we deden het lang niet slecht. Ik herinner me in ieder geval één derby levendig. Die wonnen we met 3-1. We traden met drie spitsen aan. Ik stond op links en scoorde uit een strafschop, Josip Weber speelde centraal en op rechts stond de van Feyenoord gehuurde en inmiddels overleden Tom Krommendijk. En ik heb ook nog steeds veel respect voor trainer Georges Leekens, die ons veel tactische discipline heeft bijgebracht.”

 *‘Ik heb altijd ook voor de fans gespeeld en een goed contact met hen onderhouden’*

 **Volg je de verrichtingen van Cercle nog?**

“Ik heb het erg druk met de werkzaamheden van mijn ‘foundation’, waar ik als ambassadeur veel tijd in steek. Ik ben ook nog bondscoach van Zambia, wat uiteraard ook een drukke baan is. Iedereen in mijn land wil mij de hand schudden, als ik buiten ben. Hier in Europa vragen ze vaak om mijn handtekening, maar in Afrika willen ze fysiek contact. Aan het einde van een dag ben ik soms gewoon moe alleen al van het handen schudden.  Misschien ga ik in Zeist de cursus voetbaltrainer volgen, waarmee ik overal ter wereld hoofdcoach kan zijn. Ik zou graag eens naar een wedstrijd van Cercle komen kijken, als ik daarvoor in de gelegenheid ben. Af en toe volg ik Cercle via het internet.”

 **Wat voor herinneringen heb jij aan Cercle?**

Kalusha, die alles wat in het Nederlands gezegd wordt verstaat, maar zelf liever Engels praat: “Oh, just wonderful. It was my first experience with European football. I had a great time. Ik heb er zoveel geleerd! Cercle en een familiaire omgeving zijn eigenlijk synoniemen. Mijn broer Joe heeft ook nog een tijdje bij Cercle gespeeld, maar toen hij begreep dat hij niet in het eerste team kon spelen, is hij teruggegaan naar Zambia.”

![](https://storage.googleapis.com/cercle-images-archive/kalusha-2.jpg)**Jij was geliefd bij de supporters. Jij hebt toch een keer d’Echte poll gewonnen?**

Kalusha verbetert me onmiddellijk: “Ik heb die prijs zelfs twéémaal gewonnen. Het betekent heel veel voor mij. Ik heb altijd ook voor de fans gespeeld en een goed contact met hen onderhouden. Groen is toevallig ook de nationale kleur van Zambia. Misschien heb ik me daarom ook zo thuis gevoeld bij de groen-zwarten!” 

**Teamloopbaan** ; Mufulira Blackpool - Mufulira Wanderers – **Cercle** – PSV  -America (Mexico) - Necaxa-Leon-Al Wahda (VAE) - Irapuato AC (Mexico) - Veracruz-Correcaminos (Mexico) - Potros Marte (Mexico)

![](https://storage.googleapis.com/cercle-images-archive/tabel-shot.png)(bron loopbaan & cijfergegevens: [www.cerclemuseum.be](http://www.cerclemuseum.be/))

(Frans Mantel – actualisering Georges Debacker)

SHOT sprak met … Kalusha Bwalya